Saturday, September 20, 2014

વનસ્પતિજગતની અજાયબી

શહેર, ગામ, વનવગડા, બાગબગીચા વગેરે અનેક સ્થળે જાતજાતની વનસ્પતિ જોવા મળે છે. બધા જ ફૂલ છોડ, વૃક્ષો અને વેલાઓમાં કંઇકને કંઇક વિશેષતા હોય છે, જે નજીકથી અવલોકન કરીએ તો જ જાણવા મળે. પરંતુ કેટલીક વનસ્પતિની વિશેષતા તો ઊંડીને આંખે વળગે. આવી આશ્ચર્યજનક વનસ્પતિઓ ભાગ્યે જ જોવા મળે. જંગલોમાં અજાયબી અને કુદરતના ચમત્કાર ગણાય તેવી અસંખ્ય વનસ્પતિ છે. આપણે તેમાંની ત્રણનો પરિચય કરીએ.

એકહજાર વર્ષ જીવતો છોડ વેલ્વેશિયા ઃ નામિબિયા અને અંગોલાના રણમાં આ અજાયબી જેવો છોડ ઊગે છે. રણમાં તેને માંડ માંડ મળે છતાંય તે એક હજાર વર્ષ જીવે  છે. આ છોડને માત્ર બે પાન જ હોય છે અને પાન મોટાં થઇને અનેક ફાંટામાં વહેંચાઇને રેતીમાં વિખરાયેલા પડયા હોય છે. દૂરથી ઓક્ટોપસ જેવા દેખાય છે. આ પાનની છાયામાં અનેક જીવજંતુઓ આશ્રય મેળવે છે.  
* સંજીવની વનસ્પતિ પોલિમોડિયમ ઃ આફ્રિકાના જંગલમાં થતો પોલિયોડિયમનો છોડ સૂકાઇ ગયા પછી પણ પાણી છાંટવાથી સજીવન થઇ લીલો છમ્મ થઇ જાય છે. જમીનમાંથી ઉખડી ગયા બાદ પણ આ છોડના પાન હવામાંથી ભેજ શોષીને સચવી રાખે છે. તેના પર પાણી છાંટતા જ તે એકદમ ફેલાઇને લીલાંછમ પાન બને છે. આ છોડ ૪૦૦ વર્ષ સુધી જીવે છે.
* સૌથી વિરાટ કેકટસ સાગુઆરો ઃ રણપ્રદેશમાં થતા થોર કે કેકટસ તો તમે જોયા હશે જાડી છાલની કાંટાવાળી આ વનસ્પતિ અજાયબી છે. રણપ્રદેશમાં થતાં હોવાથી તેની છાલ અને પાનમાં પાણીનો સંગ્રહ થાય છે. તમને જાણીને નવાઇ લાગશે પરંતુ અમેરિકન એરિઝોનામાં થતાં કેકટસ સાગુઆરો આપણા પાંચ માળના મકાન જેટલા ઊંચા હોય છે.  આ કેકટસનું પડ ૧૦ ફૂટનો પરિઘ ધરાવે છે. ઝીણાં ઝીણાં પાન અને પીળાં ફૂલવાળી જાડી ડાળીઓવાળા આ કેકટસ સુંદર દેખાય છે. કેકટસ ઉપર ભૂરા રંગના બોર જેવા ફળ પાકે છે. સાગુઆરોના જાડા પડમાં અનેક જીવજંતુઓ પોલાણ કરીને રહે છે.

No comments:

Post a Comment